Chó bị rụng lông là một hiện tượng phổ biến mà bất kỳ người nuôi chó nào cũng có thể gặp phải. Tuy nhiên, nếu tình trạng này kéo dài, rụng nhiều bất thường hoặc kèm theo các dấu hiệu khác như da mẩn đỏ, ngứa ngáy, thì đó có thể là dấu hiệu của một vấn đề sức khỏe tiềm ẩn. Hiểu rõ nguyên nhân chó bị rụng lông nhiều sẽ giúp chúng ta có biện pháp can thiệp và chăm sóc thú cưng của mình một cách tốt nhất.
1. Rụng lông theo mùa (Seasonal Shedding)
Đây là nguyên nhân phổ biến và hoàn toàn tự nhiên. Hầu hết các giống chó đều trải qua giai đoạn rụng lông theo mùa, thường xảy ra vào mùa xuân (để trút bỏ lớp lông dày mùa đông) và mùa thu (để chuẩn bị cho lớp lông mới ấm áp hơn). Mức độ rụng lông theo mùa phụ thuộc vào giống chó, điều kiện khí hậu và môi trường sống. Những giống chó có lớp lông kép dày như Husky, Alaska, Samoyed, Golden Retriever thường rụng lông nhiều hơn.
Golden retriever dog shedding fur heavily during spring season with clumps of hair on wooden floor
2. Chế độ dinh dưỡng thiếu hụt hoặc không cân bằng
Chất lượng thức ăn ảnh hưởng trực tiếp đến sức khỏe của da và lông chó. Một chế độ ăn thiếu hụt protein, axit béo thiết yếu (omega-3, omega-6), vitamin (đặc biệt là vitamin nhóm B, vitamin E) và khoáng chất (như kẽm, đồng) có thể khiến lông chó trở nên khô, xơ xác, dễ gãy rụng và rụng nhiều. Thức ăn kém chất lượng, thức ăn tự chế biến không đảm bảo cân bằng dinh dưỡng cũng là nguyên nhân phổ biến.
Bowl of high-quality dog kibble surrounded by ingredients like salmon, eggs, and flaxseed beneficial for dog's coat health
3. Ngoại ký sinh trùng (Ve, rận, bọ chét, ghẻ)
Ve, rận, bọ chét không chỉ hút máu gây khó chịu mà nước bọt của chúng còn có thể gây dị ứng, ngứa ngáy dữ dội khiến chó gãi, cắn, liếm liên tục vào vùng da bị ảnh hưởng. Hành động này làm tổn thương da, gây rụng lông từng mảng. Bệnh ghẻ (do Demodex hoặc Sarcoptes) cũng là nguyên nhân gây rụng lông nghiêm trọng, thường kèm theo viêm da, mẩn đỏ, đóng vảy.
Close-up of a dog intensely scratching its neck area due to flea infestation, showing irritated skin and hair loss
4. Dị ứng
Chó có thể bị dị ứng với nhiều yếu tố khác nhau, bao gồm:
- Dị ứng thức ăn: Một số thành phần trong thức ăn như thịt bò, gà, sữa, lúa mì, đậu nành có thể gây dị ứng ở một số chó, biểu hiện qua việc ngứa ngáy, rụng lông (đặc biệt ở mặt, tai, chân, bụng).
- Dị ứng môi trường (Atopy): Phấn hoa, cỏ, nấm mốc, bụi nhà là những tác nhân gây dị ứng phổ biến. Chó bị dị ứng môi trường thường ngứa nhiều, dẫn đến gãi và rụng lông.
- Dị ứng tiếp xúc: Một số hóa chất trong sữa tắm, thuốc xịt, chất liệu vòng cổ, hoặc thậm chí một số loại cây cỏ cũng có thể gây kích ứng da và rụng lông khi chó tiếp xúc trực tiếp.
A dog with visible red, inflamed patches of skin on its belly and armpits due to an allergic reaction, leading to hair loss
5. Rối loạn nội tiết tố
Các vấn đề về nội tiết tố cũng có thể là thủ phạm gây rụng lông ở chó. Một số bệnh lý phổ biến bao gồm:
- Suy giáp (Hypothyroidism): Tuyến giáp hoạt động kém hiệu quả, không sản xuất đủ hormone, dẫn đến lông khô, dễ gãy, rụng đối xứng hai bên sườn, da sẫm màu, tăng cân, lờ đờ.
- Bệnh Cushing (Hyperadrenocorticism): Cơ thể sản xuất quá nhiều cortisol, gây rụng lông đối xứng, da mỏng, bụng phệ, uống nhiều nước, tiểu nhiều.
- Mất cân bằng hormone sinh dục: Ở chó cái không triệt sản, sự thay đổi hormone trong chu kỳ động dục, mang thai hoặc cho con bú có thể gây rụng lông tạm thời. U nang buồng trứng hoặc u tinh hoàn cũng có thể ảnh hưởng.
6. Căng thẳng và lo lắng (Stress and Anxiety)
Chó cũng có thể bị rụng lông do căng thẳng, lo lắng kéo dài. Những thay đổi lớn trong môi trường sống (chuyển nhà, có thêm thú cưng mới, thành viên mới trong gia đình), sự cô đơn, buồn chán, tiếng ồn lớn, hoặc bị ngược đãi đều có thể gây stress cho chó. Một số chó giải tỏa căng thẳng bằng cách liếm lông quá mức (psychogenic alopecia), dẫn đến rụng lông từng vùng.
Anxious dog excessively licking its front paw, a common stress behavior leading to hair loss and skin irritation
7. Chăm sóc lông không đúng cách
Việc tắm quá thường xuyên, sử dụng sữa tắm không phù hợp (độ pH không đúng, chứa hóa chất mạnh) có thể làm mất đi lớp dầu tự nhiên bảo vệ da và lông, khiến da khô, lông dễ gãy rụng. Ngược lại, không chải lông thường xuyên, đặc biệt với các giống chó lông dài, có thể khiến lông bị rối, bết lại, tạo điều kiện cho vi khuẩn, nấm phát triển và gây rụng lông.
Dog's fur showing signs of dryness and flakiness due to harsh shampoo or over-bathing, indicating improper grooming
8. Bệnh lý tiềm ẩn khác
Một số bệnh nhiễm trùng (nấm, vi khuẩn), bệnh tự miễn, bệnh gan, thận, hoặc thậm chí ung thư cũng có thể gây rụng lông như một triệu chứng. Trong những trường hợp này, rụng lông thường đi kèm với các dấu hiệu bệnh lý khác.
Cách khắc phục tình trạng chó bị rụng lông nhiều
- Đưa chó đi khám thú y: Đây là bước quan trọng nhất. Bác sĩ thú y sẽ tiến hành kiểm tra lâm sàng, có thể yêu cầu xét nghiệm máu, cạo da, hoặc các chẩn đoán khác để xác định chính xác nguyên nhân gây rụng lông. Từ đó, họ sẽ đưa ra phác đồ điều trị phù hợp, có thể bao gồm thuốc uống, thuốc bôi, thay đổi chế độ ăn hoặc các biện pháp can thiệp khác.
Veterinarian carefully examining a dog's skin and fur on an examination table in a clinic setting
-
Cung cấp chế độ ăn uống cân bằng và chất lượng:
- Chọn thức ăn hạt chất lượng cao, phù hợp với độ tuổi, giống chó và tình trạng sức khỏe.
- Ưu tiên các loại thức ăn giàu protein động vật, axit béo omega-3 và omega-6 (từ cá hồi, dầu cá, hạt lanh), vitamin và khoáng chất.
- Nếu tự nấu ăn cho chó, hãy tham khảo ý kiến bác sĩ thú y để đảm bảo chế độ ăn đầy đủ và cân bằng dinh dưỡng.
- Tránh cho chó ăn thức ăn thừa của người, đồ ăn nhiều gia vị, dầu mỡ.
-
Chăm sóc lông đúng cách:
- Chải lông thường xuyên (hàng ngày hoặc vài lần một tuần tùy thuộc vào loại lông) để loại bỏ lông chết, bụi bẩn, kích thích tuần hoàn máu dưới da và phân phối dầu tự nhiên.
- Tắm cho chó bằng sữa tắm chuyên dụng, có độ pH phù hợp, dịu nhẹ. Tần suất tắm phụ thuộc vào giống chó và mức độ hoạt động, thường không nên tắm quá 1-2 lần/tháng trừ khi có chỉ định của bác sĩ thú y.
- Lau khô lông chó hoàn toàn sau khi tắm.
-
Kiểm soát ký sinh trùng:
- Sử dụng các sản phẩm phòng và trị ve, rận, bọ chét định kỳ theo hướng dẫn của bác sĩ thú y (thuốc nhỏ gáy, vòng cổ, thuốc xịt, thuốc uống).
- Giữ vệ sinh môi trường sống của chó sạch sẽ, giặt giũ ổ nằm, chăn đệm thường xuyên.
-
Giảm căng thẳng và lo lắng:
- Tạo môi trường sống ổn định, an toàn và yêu thương cho chó.
- Dành thời gian chơi đùa, tương tác, huấn luyện tích cực cho chó mỗi ngày.
- Cung cấp đủ đồ chơi để chó giải trí, tránh buồn chán.
- Nếu chó có dấu hiệu lo lắng quá mức, hãy tham khảo ý kiến chuyên gia hành vi hoặc bác sĩ thú y.
-
Bổ sung dưỡng chất (nếu cần):
- Trong một số trường hợp, bác sĩ thú y có thể khuyên dùng các sản phẩm bổ sung axit béo omega-3, omega-6, biotin, kẽm hoặc vitamin để hỗ trợ sức khỏe da và lông. Tuy nhiên, không tự ý bổ sung nếu chưa có chỉ định.
Rụng lông ở chó có thể do nhiều nguyên nhân, từ sinh lý bình thường đến bệnh lý phức tạp. Việc quan sát kỹ lưỡng các dấu hiệu đi kèm và đưa chó đến gặp bác sĩ thú y để được chẩn đoán chính xác là rất quan trọng. Bằng cách chăm sóc đúng cách và điều trị kịp thời, bạn có thể giúp chú chó của mình có lại bộ lông khỏe đẹp và một cuộc sống vui vẻ.
